زهرا علیاکبری: نگاهی به وضعیت بازارهای مهم در ایران نشان از غیرعادی بودن شراط در بازارهای زودبازده ایران و رکود در بازارهای دیربازده دارد.
افزایش ریسک اقتصاد ایران سبب شده است سرمایههایی که سالهاست از بازارهای مولد و سرمایهگذاریهای میان مدت و بلندمدت دور مانده است، بار دیگر میلی مضاعف به بازارهای زود بازده داشته باشد.
بیشتر بخوانید
سقف وام مسکن افزایش یافت/ مبلغ اقساط عجیب وام مسکن را ببینید
از رکوردشکنی قیمت دلار تا بازگشت سایه تورم ۴۰ درصدی /کمربندها را محکم ببندید
کارشناسان متعددی در گفتگو با خبرآنلاین مهمترین ریسک اقتصاد ایران را رشد مضاعف تورم اعلام کرده است. مرتضی افقه معتقد است نرخ تورم رو به افزایش است و نشانههای این رشد در حال مشاهده است.
حسین راغفر نیز در گفتگو با خبرآنلاین تاکید کرد افزایش مجدد نرخ تورم به کانال چهل درصد دور از دسترس نیست. در عین حال سیدعلی، معاون اسبق بانک مرکزی نیز مهمترین چالش و بحران را بازگشت تورم با نرخهای بالاتر از سی درصد اعلام کرد. مشروح این مصاحبهها در روزهای آتی منتشر خواهد شد.
بازار ارز، طلا و سکه در سالهای اخیر در زمره بازارهای پربازده و کوتاه مدت ایران هستند. تنش آنی در قیمتها سبب شده است بسیاری با هدف بهرهبرداری زودهنگام نسبت به ورود به این بازارها اقدام کنند. در حقیقت در برخی روزها در آخرین ماه سال قیمت سکه حتی تا میزان هشت میلیون تومان نیز افزایش یافته است.
این همهی ماجرا نیست. روند تغییرات قیمت طلا نیز بسیار تند است و بهای طلا در حالی از هشت میلیون تومان در یک گرم فراتر رفته است که در اولین روز سال ۱۴۰۳ قیمت هر گرم طلای هجده عیار سه میلیون و ۲۵۴ هزار تومان بوده است. رشد بیش از ۱۵۰ درصدی قیمت هر گرم طلای هجده عیار در بازار در آخرین روزهای ماه سال شدت گرفت. حالا سال ۱۴۰۴ در حالی آغاز میشود که قیمت هر گرم طلای هجده عیار بالاتر از هشت میلیون تومان، یعنی در ارتفاع هشت میلیون و صد هزار تومان ایستاده است.
سکه چقدر قیمت خورد؟
قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی در بازار ایران ۹۷ میلیون و ۱۵۵ هزار تومان اعلام شده است. البته حباب سکه در بازار نیز بسیار قابل توجه است. در آخرین روز کاری سال گذشته حباب سکه تمام بهار آزادی از ۲۶ میلیون تومان عبور کرد.
بر این اساس قیمت سکه تمام بهار ازادی طرح قدیم نیزبیش از ۸۹ میلیون تومان گزارش شد. قیمت هر ربع سکه ۶۰ میلیون تومان و بهار هر قطعه ربع سکه ۳۴ میلیون و هشتصد هزار تومان گزارش شده است. بهای سکه گرمی نیز ۱۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است.
رشد بهای سکه نیز در سال ۱۴۰۳ رعدآسا بود. این رشد حیرتانگیز حباب قیمت سکه را نیز افزایشی شگرف داد به طوری که خباب نیم سکه نیز ۲۴ میلیون و هشتصد هزار تومان گزارش شد.
شاخص بورس کجا ایستاد؟
بورس تهران هر چند بازار زودبازدهای نیست و از تورم به شدت عقب افتاده است اما به هر حال از جمله بازارهایی است که جمعیت زیادی از مردم در آن سرمایههایشان را وارد کردهاند. شاخص بورس تهران البته به واسطه مشکلات متعدد اقتصادی، نتوانست در سال ۱۴۰۳ نیز روزهای شیرینی را تجربه کند.
شاخص بورس تهران، آخرین روز کاری سال ۱۴۰۳ را با ریزش ۳۴ هزار واحدی به پایان رساند. این ریزش شاخص البته نتیجهی تحولات سیاسی و ریسکهای رخ داده در منطقه است. ارتفاع بازار سرمایه در آخرین روز کاری سال برابر با ۲ میلیون و ۷۰۹ هزار واحد بود. این در حالی است که در اولین روز کاری سال ۱۴۰۳ ارتفاع شاخص با رشدی بیش از چهل هزار واحد برابر با دو میلیون و ۲۳۶ هزار واحد گزارش شد.
سکوت آماری درباره قیمت مسکن در تهران
بانک مرکزی از مرداد ماه سال جاری در خصوص آمار قیمت مسکن سکوت اختیار کرده است. آخرین گزارش منتشر شده در خصوص متوسط قیمت مسکن رد تهران به مرداد ماه سال جاری باز می گردد و پس از آن بانک مرکزی ترجیح داده است آمارهای خود را منطبق با قیمتهای بازار نکند.
با این حال برخی گزارش ها نشان از آن دارد که قیمت مسکن هر چند مطابق با تورم رشد نمیکند اما روندی افزایشی را دارد. در مرداد ماه متوسط قیمت هر متر رمبع واحد مسکونی حدود ۸۸ میلیون و پانصد هزار تومان بود این در حالی است که این متوسط قیمت افزایش یافته است. برخی کارشناسان بر این عقیدهاند که افزایش شدید قیمت مسکن ای کالای سرمایهای را از دسترس مشتریان بالقوه و بالفعل دور کرده است از این رو با وجود رشد تورم و افزایش بهای کالاهای سرمایهای زودبازده، بازار مسکن توان حرکت منطبق با واقعیت را ندارد چرا که شمار مشتریان بسیار کمتر از آن است که قیمت واقعی در بازار احصا شود.
رشد اقتصادی در سال سخت
هر چند سال ۱۴۰۳ سالی بسیار سخت برای اقتصادی ایران بود اما با این حال رشد اقتصادی مثبت گزارش شد.
طبق آمارهای ۹ ماهه اعلامی از وی مرکز آمار ایران محصول ناخالص داخلی (GDP) به قیمت ثابت سال ۱۴۰۰ ، در نه ماهه سال ۱۴۰۳ به رقم ۷۵,۲۹۱ هزار میلیارد ریال با نفت و ۵۷,۳۳۰ هزار میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است، در حالیکه رقم مذکور در مدت مشابه سال قبل با نفت ۷۳,۰۲۷ هزار میلیارد ریال و بدون نفت ۵۶,۱۰۶ هزار میلیارد ریال بوده که نشان از رشد ۳.۱ درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت (به قیمت پایه) و ۲.۲ درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت (به قیمت پایه) در نه ماهه سال ۱۴۰۳ دارد.
و اما نرخ تورم
مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه را برای سال ۱۴۰۳، ۳۲.۵ درصد اعلام کرد.این در حالی است که نرخ تورم نقطه به نقطه اسفند ماه در سال ۱۴۰۳، ۳۷.۱ درصد برآورد شده است. درصد تغییرات شاخص قیمت در دهکهای هزینهای کل کشور در اسفند ماه ۱۴۰۳ نرخ تورم سالانه کشور در اسفند ماه ۱۴۰۳ برابر ۳۲.۵ درصد است که دامنه تغییرات آن برای دهکهای مختلف هزینهای از ۳۱.۱ درصد برای دهک دوم، تا ۳۲.۸ درصد برای دهک نهم است. بر این اساس فاصله تورمی دهکها در این ماه به ۱.۷ واحد درصد رسید که نسبت به ماه قبل (۲.۱ واحد درصد) ۰.۴ واحد درصد کاهش داشته است.
هر چه هست اقتصاد ایران روزهای سختی را پشت سر گذاشته و با اعداد و ارقامی نگران کننده در حال ورود به سال ۱۴۰۴ است.
۲۲۳۲۲۳