گروه ایرنا زندگی – تاک پلو یا پلو برگ مو، یکی از پلوهای مخلوط با طعم ترش جذاب و بسیار خوشمزه است. معمولا تاک پلو به سه روش؛ تاک پلو ساده با لپه، تاک پلو با مرغ و تاک پلو با گوشت درست می‌شود. البته می‌توانید تاک پلو را با گوشت قلقلی یا سویا هم تهیه کنید. بد نیست بدانید اصالت تاک پلو به استان سمنان و شهرستان شاهرود برمی‌گردد.
برای تنوع دادن به رژیم غذایی‌تان، این غذای خوشمزه را می‌توانید به عنوان ناهار یا شام به روش‌های ساده درست کنید. در این مقاله ما به آموزش طرز تهیه تاک پلو به ۲ روش دمی و آبکش ساده، با مرغ و گوشت، به همراه نکات پخت و خوشمزه شدن آن می‌پردازیم.
مواد لازم برای تهیه تاک پلو سمنانی
برنج: ۳ لیوان فرانسوی دسته‌دار
برگ مو: ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار (خرد شده)
لپه: ۲/۳ لیوان فرانسوی دسته‌دار
زعفران (دم کرده غلیظ): ۲ قاشق غذاخوری
پیاز (برای پیاز داغ): ۱ عدد
گرد لیمو یا گرد غوره: به مقدار لازم
زردچوبه، نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
روغن مایع سرخ کردنی: به مقدار کافی
روغن زیتون یا کره: برای روی تاک پلو
مواد لازم برای تهیه مرغ تاک پلو
گوشت مرغ (سینه یا فیله مرغ بدون پوست و استخوان): ۲ عدد (یا بیشتر)
پیاز: ۱ عدد درشت
سیر: ۲ حبه
سس سویا: ۱ قاشق غذاخوری
سس خردل یا پودر خردل: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دم کرده: به مقدار لازم
نمک، زردچوبه و فلفل سیاه: به مقدار لازم
روغن سرخ کردنی: به مقدار کافی
مدت زمان آماده‌سازی و استراحت مواد: ۱ تا ۲ ساعت
مدت زمان مورد نیاز برای پخت تاک پلو: ۱ ساعت
مراحل طرز تهیه تاک پلو شاهرودی با مرغ
تاک پلو را می‌توانید به صورت دمی یا آبکش درست کنید و در کنار یا روی آن، مرغ یا گوشت پخته و سرخ شده، استفاده کنید. در ادامه مراحل طرز تهیه پلو برگ مو را به ترتیب زیر دنبال کنید.
مرحله اول: مواد تاک پلو را آماده کنید
ابتدا برای طرز پخت تاک پلو، لپه‌ها را پاک کنید، بشویید و در یک کاسه بریزید. روی لپه‌ها را آب بریزید، در حدی که آنها را بپوشاند. به مدت حداقل ۲ ساعت، لپه‌ها را خیس کنید. برنج‌ها را هم بشویید و روی آنها مقداری آب و نمک بریزید. به مدت ۱ ساعت برنج‌ها را با آب بخیسانید.
مرحله دوم: مرغ را مرینیت کنید
یکی از روش‌های طعم دار کردن مرغ این است که سینه یا فیله مرغ را بشویید و اجازه دهید آب خود را از دست بدهد. مرغ را در تکه‌های جوجه‌ای، خرد کنید. مرغ‌ها را در یک کاسه بریزید و به آن زعفران دم کرده، سس سویا، پودر یا سس خردل، زردچوبه، فلفل سیاه و نمک بزنید. یک پیاز و ۲ حبه سیر را هم پوست بگیرید و خرد کنید و به مواد داخل کاسه بیفزایید.
مرحله سوم: مرغ را استراحت دهید
همه مواد را با هم مخلوط کنید تا مواد مرینیت روی مرغ‌ها را بپوشانند. سپس روی ظرف را بپوشانید و در یخچال بگذارید. اجازه دهید مرغ‌ها به مدت ۱ تا ۲ ساعت در یخچال استراحت کنند و مزه‌دار و نرم شوند.
مرحله چهارم: لپه‌ها را بپزید
در شروع آشپزی برای پخت تاک پلو، لپه‌های خیس خورده را از آب بکشید و در یک قابلمه کوچک با مقداری آب بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید تا آب بجوشد. ۳ تا ۴ دقیقه بعد از اینکه روی آب، کف‌های سفید ایجاد شد، لپه‌ها را آبکش کنید. دوباره لپه‌ها را در قابلمه بریزید و به آنها آب اضافه کنید و روی حرارت بگذارید. درب قابلمه را ببندید و اجازه دهید لپه‌ها بپزند.
مرحله پنجم: مایه برگ مو را آماده کنید
برگ‌های مو یا انگور را بشویید و در آبکش بریزید تا آب اضافی خود را از دست بدهند. برگ‌ها را به صورت ریز (درشت‌تر از سبزی قورمه) خرد کنید و کنار بگذارید. یک پیاز را پوست بگیرید و نگینی ریز یا خلالی باریک خرد کنید.
یک تابه را روی حرارت بگذارید و در آن مقداری روغن بریزید. پیاز را در تابه بریزید و کاملا تفت دهید تا سبک شود. بعد برگ‌های مو خرد شده، لپه‌های پخته و آبکش شده، زردچوبه و فلفل سیاه را اضافه کنید و ۵ دقیقه روی حرارت ملایم تفت دهید تا برگ‌های مو تغییر رنگ بدهند.
مرحله ششم: برنج را آبکش کنید
در یک قابلمه مقداری روغن بریزید و روی حرارت بگذارید تا بجوشد. آب نمکی که برنج را در آن خیسانده‌اید، دور بریزید و برنج را به آب در حال جوش اضافه کنید. اجازه دهید برنج به مدت ۷ تا ۱۰ دقیقه (بسته به نوع برنج) در آب بجوشد و دندان‌گیر شود. سپس برنج را آبکش کنید.
مرحله هفتم: تاک پلو را دم بگذارید
در این مرحله برای تهیه تاک پلو ترش و خوشمزه، در قابلمه مقداری روغن بریزید. ته دیگ دلخواهتان مثل چند برگ مو یا سیب زمینی کف قابلمه بچینید. یک لایه برنج آبکش شده کف قابلمه بریزید. روی آن را یک لایه برگ مو سرخ شده بریزید و کمی پودر لیمو یا غوره بپاشید.
دوباره یک لایه برنج، یک لایه مایه برگ مو و گرد لیمو و در لایه آخر برنج بریزید. در نهایت، کمی زعفران دم کرده روی برنج بریزید. دم کنی را روی قابلمه بگذارید و ۴۵ دقیقه صبر کنید تا تاک پلو، دم بکشد.
مرحله هشتم: مرغ مرینیت شده را سرخ کنید
مرغ را بعد از مزه‌دار شدن، از یخچال بیرون بیاورید. پیازهای روی مرغ‌ها را جدا کنید. در یک تابه مقداری روغن بریزید و روی حرارت بگذارید. مرغ‌ها را در تابه سرخ کنید تا هر دو طرف آنها طلایی شود.
مرحله آخر: تاک پلو با مرغ را سرو کنید
در آخرین مرحله، وقتی تاک پلو دم کشید و مرغ‌ها را هم سرخ کردید، روی تاک پلو کمی روغن زیتون یا کره بریزید و تاک پلو را هم بزنید تا برگ مو و لپه با برنج مخلوط و یکدست شود. تاک پلو را در ظرف سرو بریزید و روی آن مرغ‌های سرخ شده را بچینید. تاک پلو را به صورت گرم سرو کنید. نوش جان!
روش تهیه تاک پلو دمی (کته)
برای تهیه تاک پلو دمی، در یک قابلمه، پیاز را با روغن تفت دهید تا سبک و شیشه‌ای شود. سپس برگ مو را با پیاز تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند. لپه و ادویه‌های معطر غذا را اضافه کنید و مواد را هم بزنید تا یکدست شود. بعد برنج خیسانده را آبکش کنید و در قابلمه بریزید. روی برنج مقداری آب (جوش نباشد) بریزید، در حدی که به اندازه ۱ بند انگشت بالای برنج باشد. شعله را زیاد کنید تا آب برنج بخار شده و دانه‌های برنج نرم شوند.
برنج را وسط قابلمه جمع کنید. روی آن ۱ یا ۲ قاشق زعفران دم‌کرده بریزید و درب قابلمه را با دم‌کنی روی آن بگذارید. ۱ دقیقه بعد، شعله گاز را کم کنید و اجازه دهید تاک پلو ۴۵ دقیقه بپزد و دم بکشد و کته شود. مرغ را هم به روش بالا یا روش‌های دلخواه دیگر مثل کبابی یا آبپز، درست کنید. تاک پلو که دم کشید، آن را با مرغ، سرو کنید.
نکات مهم در طرز تهیه تاک پلو اصیل شاهرودی
مثل طرز تهیه دلمه برگ مو مجلسی از برگ‌های مو تازه برای به کار بردن در تاک پلو استفاده کنید. اگر از برگ مو کنسروی استفاده می‌کنید، ابتدا آنها را بشویید تا نمک اضافی‌شان گرفته شود. سپس آنها را خرد و سرخ کنید.
می‌توانید تاک پلو را با گوشت قلقلی بپزید. برای طرز تهیه تاک پلو یا گوشت قلقلی، گوشت چرخ کرده را با پیاز و ادویه‌ها مزه‌دار کنید و به صورت قلقلی درآورید و سرخ کنید. در زمان سرو، گوشت قلقلی را روی تاک پلو بریزید.
برای طرز تهیه تاک پلو با گوشت، گوشت گوسفندی یا گوساله را با پیاز، ادویه‌ها و مقداری آب بپزید و بعد از پخت آنها را ریش ریش کنید یا به صورت تکه‌ای در کنار یا روی تاک پلو سرو کنید.
برای مزه‌دار کردن مرغ، می‌توانید به جای سس سویا و خردل، از سس مایونز (طرز تهیه سس مایونز)، ماست (طرز تهیه ماست غلیظ و سفت) یا آبلیمو استفاده کنید.
به عنوان سبزی معطر، در تهیه تاک پلو می‌توانید از شوید خرد شده تازه یا شوید خشک هم استفاده کنید.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن تاک پلو
چرا تاک پلو تلخ می‌شود؟
در اصل تاک پلو باید طعمی مایل به ترش داشته باشد. اگر تاک پلو تلخ شده، به خاطر کیفیت پایین برگ مو بوده است یا برگ مو را با پیاز داغ، زیاد تفت داده‌اید و تلخ شده است.
تاک پلو را با چی سرو کنیم؟
تاک پلو به صورت گیاهی فقط با برگ مو و لپه، پخته شده و با سالاد یا ترشی دلخواه سرو می‌شود. اما می‌توانید برای مجلسی‌تر شدن تاک پلو، آن را با مرغ سرخ شده، گوشت تکه‌ای یا گوشت قلقلی سرو کنید. در کنار این غذا هم انواع سالاد یا چاشنی‌های دلخواه خود بگذارید.