گروه ایرنا زندگی– دختری ۶ ماهه در فلسطین پس از ۳ روز سالم از زیر آوار بیرون کشیده شد، پسری ۱۰ ساله یک هفته پس از گم شدن در جنگل پیدا شد، شنیدن اخبار این چنینی در گوشه و کنار جهان گاهی اوقات ذهن بصیر ما را به سمت فرشتگان محافظ انسان منعطف می‌کند. بله ما تنها نیستیم و فرشتگان همیشه در اطراف ما حضور دارند فقط کافی است به آنها ایمان بیاوریم و فضا را برای نزدیکی به آنها آمادکنیم. فرشتگان فضای ملکوتی می‌خواهند و از شیاطین و فضاهای آکنده از گناه دوری می‌کنند.
اسلام و حضور فرشتگان در اطراف ما
حضور فرشتگان راهی جز ادله نقلیه ندارد و به حکم ایمان به غیب باید حضور آنها را پذیرفت. آیات و روایات بسیاری در خصوص حضور فرشتگان، ویژگیها و ماموریت‌های آنها آمده است. حتی آیه ۲۸۵ سوره بقره ایمان به فرشتگان را در رده ایمان به خدا، انبیا و کتب آسمانی قرار داد است.
آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِه
پیامبر، به آنچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده، ایمان آورده است. او به تمام سخنان خود، کاملاً ایمان دارد و همه مؤمنان نیز، به خدا و فرشتگان او و کتاب‌ها و فرستادگانش، ایمان آورده‌اند.
خداوند در آیه اول و دوم سوره فاطر در بیان ویژگیها و اوصاف فرشتگان می‌فرماید:
*الْحَمْدُ لِلَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَاعِلِ الْمَلَائِکَهِ رُسُلًا أُولِی أَجْنِحَهٍ مَّثْنَی وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ یَزِیدُ فِی الْخَلْقِ مَا یَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ*مَّا یَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحْمَهٍ فَلَا مُمْسِکَ لَهَا وَمَا یُمْسِکْ فَلَا مُرْسِلَ لَهُ مِن بَعْدِهِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ»
ستایش مخصوص خداوندی است آفریننده آسمان‌ها و زمین، که فرشتگان را رسولانی قرار داد دارای جناحهای دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه، او هرچه بخواهد در آفرینش می‌افزاید، و او بر هر چیزی تواناست! هر رحمتی را خدا به روی مردم بگشاید، کسی نمی‌تواند جلو آن را بگیرد؛ و هر چه را امساک کند، کسی غیر از او قادر به فرستادن آن نیست؛ و او عزیز و حکیم است!
برخی آیات دیگر که در خصوص فرشتگان نازل شده عبارتند از:
آیه ۲۶ و ۲۹ سوره انبیا
*وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمَنُ وَلَدًا سُبْحَانَهُ بَلْ عِبَادٌ مُّکْرَمُونَ*لَا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ*یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا یَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضَی وَهُم مِّنْ خَشْیَتِهِ مُشْفِقُونَ*وَمَن یَقُلْ مِنْهُمْ إِنِّی إِلَهٌ مِّن دُونِهِ فَذَلِکَ نَجْزِیهِ جَهَنَّمَ کَذَلِکَ نَجْزِی الظَّالِمِینَ
آنها گفتند: «خداوند رحمان فرزندی برای خود انتخاب کرده است! او منزّه است از این عیب و نقص؛ آنها بندگان شایسته اویند. هرگز در سخن بر او پیشی نمی‌گیرند؛ و (پیوسته) به فرمان او عمل می‌کنند. او اعمال امروز و آینده و اعمال گذشته آنها را می‌داند؛ و آنها جز برای کسی‌که خدا راضی (به شفاعت برای او) است شفاعت نمی‌کنند؛ و از ترس او بیمناکند. و هر کس از آنها بگوید: «من جز خدا، معبودی دیگرم»، کیفر او را جهنم می‌دهیم! و ستمگران را این گونه کیفر خواهیم داد.
سوره شوری آیه ۵
*وَ الْمَلَائِکَهُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیَسْتَغْفِرُونَ لِمَن فِی الْأَرْضِ
فرشتگان تسبیح و حمد پروردگار خود را بجا می‌آورند و برای کسانی که در زمین هستند استغفار می‌کنند.
سوره مریم ایه ۱۷
* فَأَرْسَلْنَا إِلَیْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا
فرشته بزرگ الهی به صورت انسان موزون بر مریم ظاهر شد.
و آیات بسیار دیگری مانند؛ آیه ۶۹ تا ۷۷ سوره هود، ۸۰ سوره هود، ۳۳ و ۳۴ بقره ۵ نازعات، ۱۶ عبس، ۴ معارج، ۷ مومن، ۲۸ انبیا، ۱۴۱ بقره و… در قرآن آمده است که دلیل بر حضور غیبی فرشتگان در اطراف ما است.
هر یکی از این آیات ویژگیها و وظایفی را در خصوص فرشتگان بیان دارد اما در هیچ یک سخن صریحی درباره ماهیت و چیستی آنها بیان نشده است. ماهیت فرشتگان همیشه مورد اختلاف اندیشمندان بوده است. گروهی از دانشمندان مسلمان، فرشتگان را موجوداتی مجرد و غیرمادی می دانند و گروهی دیگر، آنان را دارای جسم لطیف که با جسم غیرلطیف که دارای ابعاد سه گانه و وزن و حجم و نیز قابل ادراک حسی است، تفاوت دارد به شمار می آورند. با این حال، هر دو گروه، بر این مطلب اتفاق نظر دارند که فرشتگان به کمند حواس ظاهری بشر در نمی آیند و قابل ادراک حسی نیستند.
امام صادق در بحار الانوار ج ۵۹ صفحه ۱۷۶ تعداد فرشتگان را بسیار زیاد می‌داند آنقدری که بیشتر از عدد ذرات خاک‌های زمین و در آسمان جای پایی نیست مگر اینکه در آنجا فرشته‌ای تسبیح و تقدیس خدا کند.
بر اساس آیات قرآن وظایف بسیاری مانند؛ وساطت در نزول وحی و ابلاغ پیام الهی به پیامبران، آیه ۲ و ۱۰۲ نحل و ۱۶ عبس تدبیر امور عالم و وساطت در وصول فیض الهی به مخلوقات،آیه ۵ نازعات و ۱۶ عبس استغفار و شفاعت برای مؤمنان،آیه ۷ مومن و ۲۸ انبیا امداد آنان، آیه ۱۲۴ و ۱۲۵ بقره لعن کافران، آیه ۱۴۱ بقره و ۸۷ آل عمران ثبت اعمال بندگان، آیه ۲۱ یونس، ۸۰ زخرف و ۱۱ انفطار قبض روح در هنگام مرگ بر عهده فرشتگان است.
با توجه به این آیات ملائکه موجوداتی هستند که به اذن خداوند در جهان هستی تأثیر گذار هستند. در آیات بالا یکی از وظایف فرشتگان امدادهای غیبی به بندگان عنوان شد که با تدبیر و اجازه خداوند صورت می‌گیرد و این خود نشانه ای بر حضور فرشتگان به صورت غیر مادی در اطراف ما است.
اعتقاد سایر ادیان به فرشتگان
در یک نظرسنجی که توسط دانشگاه بیلور انجام شد، مشخص شد که علاوه بر مسلمانان، ۵۷ درصد کاتولیک‌ها، ۸۱ درصد پروتستان‌ها، ۶۶ درصد پروتستان‌های انجیلی و ۱۰ درصد یهودیان به فرشتگاناعتقاد دارند و ۲۰ درصد از کسانی که خود را بی دین معرفی کردند نیز ادعا کردند که با یک فرشته روبرو شده اند.
اعتقاد به فرشتگان در بیشتر ادیان رواج دارد و بیشتر ادیان معتقدند؛ با نزدیک شدن به خدا، دنیای نامرئی را میتوان لمس کرد. لورنا برن، در کتاب «فرشتگان در موهای من» که یکی از پرفروش‌ترین‌های بین المللی اس گفته است: «من هر روز فرشتگان را می بینم و همیشه… نمی توانم زمانی را به یاد بیاورم که فرشته ها را ندیده باشم. من آنها را به همان اندازه جسمانی می بینم که دخترم را می بینم که روی میز شام نشسته است و همان طور که با دیگران صحبت می کنم با آنها صحبت می کنم، اگرچه می توانم بدون کلام با آنها ارتباط برقرار کنم.»
برن می گوید که هر فردی فارغ از مذهب، ملیت یا اعتقاد به خدا، یک فرشته نگهبان دارد. «فرشته نگهبان شما سعی دارد به شما کمک کند. این هدیه ای از جانب خداوند است و از قبل از تولد تا بعد از مرگ شما را یک لحظه رها نمی کند.»
برن در وب‌سایت lornabyrne.com می‌نویسد: «من فرشتگان نگهبان را به‌عنوان نوری می‌بینم که تقریباً سه قدم پشت سر هر فرد قرار دارند. گاهی اوقات، یک فرشته نگهبان این چراغ را برای من باز می‌کند و ظاهری بسیار زیبا و انسانی را به من نشان می دهد. اگرچه فرشتگان نه مذکر هستند و نه مؤنث، اما گاه ظاهر مرد یا زن به خود می گیرند. گاهی فرشته‌های نگهبانی که به من نشان داده می‌شوند بال دارند، گاهی اوقات نه.»
بر اساس الهیات کاتولیک‌ها، فرشتگان موجودات روحانی برتر از انسان هستند و اغلب توسط خداوند برای کار بر روی زمین مأمور می شوند. شاید مهم ترین فعالیت فرشتگان این باشد که عامل مشیت خاص خداوند برای بشر باشند. آنها معتقدند؛ هر کس یک فرشته نگهبان دارد، تصوری که در گزارش های کتاب مقدس ریشه دارد. فرشتگان از زمان خلقت حضور داشته اند و حضور آنها در کتاب مقدس مکرر است. این فرشته ای بود که پس از پیروزی الیاس در کوه کرمل، هنگام فرار از ایزابل، نان و آب آورد. این فرشته ای بود که به فیلیپ دستور داد در سفرهایش به کجا برود تا بتواند خواجه اتیوپیایی را ملاقات کند و او را به مسیح برساند. هنگامی که پولس و همسفرانش در طوفان هولناکی گرفتار شدند، فرشته ای بر او ظاهر شد و به او اطمینان داد که هیچ جانی از دست نخواهد رفت و زنده خواهد ماند تا در برابر سزار محاکمه شود.
اعتقاد به فرشتگان در دنیا
فرشتگان برای مردم جهان غریبه نیستند و بیش از یک پدیده گذرا هستند. فروشگاه‌های خرده فروشی و وب سایت هایی وجود دارد که به آنها اختصاص داده شده است. آنها موضوع فیلم ها، هنرها و نمایش های تلویزیونی هستند. اغلب کتاب های پرفروش درباره آنها نوشته می شود. بیش از ۲ میلیون نسخه از “اثبات بهشت: سفر یک جراح مغز و اعصاب به زندگی پس از مرگ” پس از انتشار این رمان که به تفصیل یک فرشته نگهبان زیبا را توصیف می کند که نویسنده ادعا می کند در طول بازدید از بهشت با آن روبرو شده است به فروش رفت.
وب‌سایت‌ها حاوی هزاران داستان مشابه هستند که توسط افراد مختلف از هر طبقه اجتماعی و هر زمینه مذهبی ارسال شده است. زنی بدون توضیح از یک تصادف رانندگی مرگبار نجات می یابد. یک کودک خردسال پس از یک بیماری شدید بهبود می یابد و گفتگو با فرشته خود را به یاد می آورد.پس چگونه است که در دنیایی با پیشرفت های سریع علمی و فناوری، بسیاری از مردم جهان مجذوب موجودات دنیوی دیگری هستند که نمی توان آنها را دید یا اثبات کرد؟ چگونه فرشتگان نه باورها و زندگی بسیاری از مردم عصر تکنولوژی را شکل می دهند.
دکتر جرالد ویگنا، دانشیار الهیات در آلورنیا، در این مورد معتقد است: به وضوح، انسان چیزی بیش از آنچه علم می‌تواند ارائه دهد، می‌خواهد. ممکن است یادآوری این نکته مفید باشد که علم به آنچه اتفاق افتاده و چگونه است، می پردازد، اما دین همچنین می پرسد «چرا» و «چه کسی». در عرصه علم نیست.
ویگنا می‌گوید: شما نمی توانید شواهد تجربی مبنی بر وجود فرشتگان پیدا کنید، اما هیچ ابزار علمی برای رد آنها وجود ندارد. اگر به خدا ایمان دارید و معتقدید که خداوند قادر مطلق است، چرا باور نمی کنید که خداوند فرشتگان را آفریده است؟ فقط به این دلیل که برخی چیزها را نمی توان به طور تجربی اثبات کرد، به این معنی نیست که آن چیزها درست نیستند.
حال باید دید اگر فرشتگان از نظر علمی ثابت نشده اند که هنوز ثابت نشده اند، چرا افراد زیادی از طریق منابع فوق سعی در اثبات مواجهه خود با یک فرشته دارند؟ چرا بسیاری تجربیاتی داشته‌اند که گویا با یک فرشته مواجه شده‌اند.