گروه ایرنا زندگی– بسیاری از افراد بدون آگاهی قبلی از مراقبت از فرزندان و روش های تربیت آنها، مسئولیت پدری یا مادری را بر عهده می گیرند، به غیر از آنچه که والدین خود انجام می دهند، بنابراین فکر می کنند که این کار یک امر غریزی است و می توان به راحتی با آن کنار آمد در حالی که در یک چرخه بی پایان از مشکلات قرار می گیرند.
والدین با دروغگویی کودکان چگونه رفتار می کنند؟
کارشناسان بر این باورند که فرزندپروری موفق یک موهبت ذاتی نیست، بلکه مهارتی است که می توان با ثبت نام در دوره های آموزشی که توصیه می شود در دوران آمادگی برای مرحله فرزندآوری گذرانده شود و بعداً آن را در یک دوره آموزشی پیگیری کنند. روشی که متناسب با مراحل رشد کودک باشد نه در نتیجه بروز مشکلات تربیتی خاصی که کودک با آن مواجه است. کارشناسان آموزش معتقدند که برنامه های فرزندپروری به یک نیاز اصلی در زندگی هر مادر و پدری تبدیل شده است.
روش های معمول فرزندپروری چگونه تغییر کرده است؟
در گزارشی که توسط وب‌سایت آمریکایی «آتلانتیک» منتشر شده است، «فیت هیل» می‌گوید: «هیچ‌کس نمی‌داند چگونه فرزندان را تنها از طریق غریزه بزرگ کند. تا اواسط قرن بیستم روش‌های فرزندپروری تا حدودی شهودی به نظر می‌رسید، زیرا نه فقط در ذهن والدین، بلکه در تصور دیگران نیز بسیاری از افراد با این تصور رشد کرده‌اند. در خانواده های گسترده (با اعضایی همچون مادر بزرگ و پدر بزرگ و عمه و خاله و…) که با هم زندگی می کنند، عمه ها، عموها و مادربزرگ ها ممکن است به تربیت کودک کمک کرده باشند و بسیاری از کودکان بزرگتر نیز برای کمک به بچه های کوچکتر فرصت های زیادی داشتند. .»
در زمانی که بسیاری از والدین در تلاش هستند تا بدانند چگونه خود را به درستی تربیت کنند، روش‌هایی که مردم قبلاً از طریق آنها تربیت فرزند را یاد می‌گرفتند تغییرات عمده‌ای کرده است و یافتن جایگزین‌هایی برای پر کردن شکاف‌های بین نسلی و تربیت این نسل دشوار شده است. در عصر مدرن، بسیاری از آنها لزوم شرکت در دوره های «والدگری» را به راحتی نمی پذیرند مگر زمانی که با مشکلات و چالش هایی روبرو شوند که تا قبل از این به آنها فکر نکرده باشند.
کودک در حال رشد و وضعیت دائما در حال تغییر
استاد آموزش والدین دانشگاه ایالتی اورگان «شاونا تومینی» می‌گوید زمانی که او به کودکان خردسال آموزش می‌داد، رشد کودک را مطالعه می‌کرد و قبل از مادر شدن به برگزاری چند دوره‌ه تربیتی کمک کرده بود. با وجود این همه تجربه، او هنوز لحظاتی را در خود می بینید که بعد از بچه دار شدنش عمیقا احساس درماندگی می کند. او می گوید که مهم نیست چند کتاب خوانده‌اید. فرزندپروری فرآیندی پویا و اغلب وابسته به تجربیات فردی است که دوره ها و کلاس‌ها نمی‌توانند آنها را پوشش دهند، اما می‌توانند با والدین در این فرایند کمک کنند. خانواده ها همچنین می توانند به جای جستجو و صرف زمان برای مشاوره آنلاین، تجربیات خود را با یکدیگر تبادل کنند.
آیا دوره های «والدگری» از الزامات ازدواج است؟
الجزیره نوشت: «برنامه های فرزندپروری از دهه 1960 میلادی گسترش یافته است و با توسعه اجتماعی در حال وقوع در جهان، این برنامه ها در زمان کنونی جایگاه مهم تری پیدا کرده اند. مشاور خانواده و مددکار اجتماعی «حمسا یونس» معتقد است که برنامه های والدگری به یک نیاز اساسی در زندگی هر مادر و پدری تبدیل شده است، او در مصاحبه خود با الجزیره نت اضافه کرد: «من معتقدم که گذراندن این دوره ها برای همه آنها که در شرف ازدواج هم هستند، یک نیاز اساسی است.»
دوره های والدگری – که قبل از زایمان برگزار می‌شود – مداخله‌ای زودهنگام است که جنبه پیشگیرانه را در روند تربیت خانوادگی و اجتماعی تقویت می‌کند و در مراحل مختلف زندگی به روند پیشگیری از مشکلات رفتاری، اجتماعی و روان‌شناختی که ممکن است والدین با فرزندانشان با آنها مواجه شوند کمک زیادی می‌کند. به گفته یونس، آموزش والدگری علاوه بر حمایت و درمان به موقع، نتایج مثبت شناختی، رفتاری و روانی را در کودکان و نوجوانان افزایش می دهد.
این مشاور خانواده اضافه می‌کند که «مطالعات بسیاری نشان می‌دهد که هر چه سبک فرزندپروری به طور مثبت رشد کند، سطح مشکلات عاطفی، اجتماعی و رفتاری در کودکان کم‌تر می‌شود و بنابراین ما پایه‌های نوجوانی مثبت‌تری را در آینده نوجوان خواهیم ساخت.»
مهارت های فرزندپروری موثر چیست؟
فقدان مهارت‌های فرزندپروری مؤثر مانعی واقعی بر سر راه رشد و تکامل سالم کودک است که مهم‌ترین دلیل آن تمرکز والدین بر رفتار منفی کودک است که رفتار منفی کودک را تقویت می‌کند. رفتار مثبت در جهت خاموش کردن تدریجی این رفتارها تلاش می‌کند. یونس خاطرنشان می کند: «محیط خانوادگی سرشار از محبت و پذیرش و اشتیاق به تربیت کودک و ارائه مهارت های فردی، زندگی، اجتماعی و روانی، محیطی مناسب برای تربیت کودکی با سطح بالایی از سلامت روانی و مهارت های اجتماعی است. توسعه سریع روابط اجتماعی و باز بودن مسائل فرهنگی آن هم به صورت غیرقانونی حال حاضر در جوامع، منبع اصلی بسیاری از چالش‌های پیش روی والدین در برخورد با فرزندانشان اعم از کودک یا نوجوان تلقی می‌شود. اینجاست که اهمیت برنامه‌های والدگری که به والدین امکان تربیت مؤثر را می‌دهد، مشهود می شود. مهارت‌هایی که به آنها کمک می‌کند این چالش‌ها را با انعطاف‌پذیری زیاد مدیریت کنند.
این سوال باقی می ماند: «والدین چه زمانی باید به روانشناس یا مشاور آموزشی مراجعه کنند؟ میزان نیاز به شرکت در دوره های والدگری چقدر است؟»
پاسخ: «مطمئناً نیاز هر خانواده به این برنامه های پیشگیرانه و درمانی بسته به محیطی که کودکان در آن رشد می کنند متفاوت است. علاوه بر این باید سطوح مختلف هر خانواده، از نظر آموزش، فرهنگ، سطح مالی و نوع مشکلاتی که والدین با فرزندان خود با آن روبرو هستند را نیز در نظر داشت.نیاز به مراکز خانواده که والدین را آموزش می دهد و مهارت‌های فرزندپروری مثبت به آنها یاد می‌دهد، ضروری و حیاتی است و نمی‌توان آنها را چه در سطح مشاوره پیشگیرانه و چه در سطح مشاوره درمانی برای ایجاد این مراکز و ارائه برنامه های مورد نیاز و متخصصان مسئول آن دست کم گرفت.»
یونیسف خواستار تجدیدنظر در مورد مادری و پدری است
در یک موضوع مرتبط، والدین به زمانی برای گذراندن با فرزندان خود نیاز دارند ، اما بسیاری از آنها به خدماتی که مهارت های فرزندپروری و والدگری را به آن واسطه بیاموزند یا از سلامت روان خود مراقبت کنند، دسترسی ندارند. بسیاری از خانواده ها چاره ای جز کار کردن در ساعت های طولانی برای حمایت از فرزندان و خانواده خود ندارند. از این رو، صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) بر این باور است که اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم تا حمایتی را که از والدین ارائه می کنیم بازبینی کنیم تا آنها زمان، منابع و خدماتی را داشته باشند که بهترین شروع و بهترین زندگی را برای کودکان داشته باشند.
یونیسف در بیانیه‌ای که در وب‌سایت رسمی خود منتشر کرده است، از دولت‌ها، شرکت‌ها و جوامع محلی می‌خواهد تا بر اساس پیشنهادات زیر، در گسترش دامنه برنامه‌های فرزندپروری و سیاست‌های دوستدار خانواده، به ویژه در سال‌های اول زندگی کودک، سرمایه‌گذاری کنند:
سیاست‌های دوستدار خانواده: از جمله مرخصی با حقوق والدین ، زیرا روابط مثبت والدین و فرزند در سال‌های اولیه برای ارتقای رشد مغز و رفاه و سلامت روان کودکان در طول زندگی حیاتی است.
دوره های فرزندپروری: گروه های حمایتی جامعه می توانند به والدین حمایت لازم را برای یادگیری مهارت ها، دریافت توصیه های عملی و راهنمایی در مورد فرزندپروری و حمایت از رفاه و سلامت روانی آنها ارائه دهند.